Le POEME en Soninke [ SOONINKEN NI ! ].

[MARIRENME]

Xaranmoxo , Aliwu
Nawaari ti xaransuuge liŋe , ALLA banna ke gan na tuwaaxu ke jiidi ti sooninkaaxu horoma

[MOUNbilaDjogoda]

moi j'aime beaucoup la poesie ,en voici un
xanué ni tognou na
.... nti hamady bah dalla ,tata oumarou faye ké
ké killén da xa na latu
a ti fagné kutu ! nti ké killé xa na latu

[MARIRENME]

NKE KALLA YA

Nke kalla ya koota
Anken kalla ya koota
Aken kalla ya koota
Yonkinten su lagarin ni kalle ya
A ga dalla wo dalla
A ga jowo wo jowo
A ga liŋo wo liŋo
Kalle riini ya xo boorin xulle
Selli inke ga na kalle kaane taaxundi
Kalle riini xo jarinte baramante
Selli inke ga ma du do kalle taaxu

Nke kalla ya koota
Ma suxuba fana ma beeteye ma lelle mulaane
Ma kinsiga ma wuron jenge
Yonkinte su na kalle jin tenme ya
Yonkinte su na kalle yigande tenme ya
Aken ya toxon ni bantabali
A ga ma in siginten ñi , a na in taaxunten ñi
A ga ma in bifinten ñi , a na in singinten ñi
A ga ma in sowonten ñi , a na in mamanten ñi

Nke kalla ya koota
Na a saxu kalle fi nta yugaaxu do yaxaraaxu
Nke kalla ya koota
Na a saxu kalle haaju nta leminaaxu do xirisaaxu
Nke kalla ya koota
Na a saxu kalle fi nta fuqaare do naaburugume
Nke na in moxo gemundi
Katta i bicca in moxo gemundi
Kalle ke be ga ma Mohanmadu toxo

A nta a toqo yonkinte su
Kalle ke be ga ma toxo in soro fono
A nta a toqo inke xa

Nke kalla ya koota
Koota be in ga nta du da jikki
Nke na kalle kaane xata
Katta kalle bicca in xata katta kunme
Nke na in bunbun faga sulufanda
Gelli in haqilen do in sondonme
Gelli in suufu ma in ñangollu

Nke kalla ya koota
Koota , kooton noxo
Nke na kalle faarun wari riini
Nke raqen na rage ken koota
Nke yaaxon na texi ken koota
Nke torun na sutti ken koota
Nke suufun na lanpu ken koota
Ken koota , nke do yonki na fate me
Ken koota , nke na duna wara
Duna na inke wara ken koota
Nke ga nta mungu nan ti
Nke kalla ya koota.

[Poete soninke]

[QUOTE=kagoro saake;34525]

DAARU GAN KATTA ÑAANA LENKI
Ren yaxarin xaran balin sofo:


Daaru gan katta ñaana lenki !
Koni daaru gan katta ñaana lenki !
Walla in gan katta ñaana lemine xadi !
Ganca sere nta in toqo katta xaran konpo
Xaran konpe nafa duuro
Xaran konpe xeeri duuro
Xaran konpe tine duuro
Xaran konpe jomu duuro
An da xara an na tuwi
An da tuwi an na soron tuwindi
An da soron tuwindi
An do baraaje duuro


Gajaaga yaxarun su gana meeñi lenki
Ku beeni ga xara
I na faamuye kita
I na ña kaananko xaranbalinin da


O ku deben soron yoome lenki
Baawo yaxare nta i maxa a ga xara
yaxare nta i maxa a ga telle tewe i meenin noxo
Nan butu an saaraanon a dagante ganni
I na butu in ma do in faaba


Baawo inke saaraanon da sinma
Yaxare be gana xara a sankunu ya
He! ke do sankuyen nan laata koyi
Xa yaxaru
Xa kun yaxaru
Nna do xa ya

Xa kun sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Kinbakkan sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Kinxenna sooninke yaxaru

Nna do xa ya
Saayelin sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Banbuxun sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Ke be gada inke saaraanon kita
An maxa saaraana su kita keeta.

Safandaana : Kaawu Kamara

Nawaari moxo siri t'an xaransuuge * Daaru ra nta yillene lenki ya ! *

Kamara korosinde lanmaane ya ni ta in ga d'i wari an xanne suuge noxon di!

Xa kun sooninke yaxaru = Xa kun sooninkan yaxaru.

Kinbanka sooninke yaxaru = Kinbankan sooninkan yaxaru.

A kutte ke xa na ke moxo baane ya.

Hari na osu kafumanton deema ti sooninkaxu wuruginde

[Poete soninke]

N daga danbigumun saxan di.

Nan daga danbitanŋun saxan di.

Nke ma danbe wari *

Ko xa ni danbigume lenki?

Xanne ga nta sere be ya !

Ken la nta yinkolla marana.

Xore ga nta sere be ya !

Ken la nta neene marana !

Siroyen feti korintaaxu yi.

N ga ti an da sira.

An do siroye nan xawa.

N ga ti an da sira.

An da siroye ňa tu.

N ga ti an da siga .

An d’an sigiran ňa tu.

N ga ti an da xunba .

An da xunbene silifanda ňa goro.

N ga ti an da henda .

An da hadamarenmaaxun ňa tu.

N ga ti an da tunbaare.

Jaaxa; an tuubi kamane senne ke baane ya da.

Siroyen feti korintaaxu yi.

Jaaxa tonŋu ya nan ti:

*Hoore nga naa ňuumi, an tugunne n ma fogu ya *

N d'an xanu danbigume daga d'an danbi sire!

[MARIRENME]

SAARA XANUYE

N bangeye duna ya
ALLA Tunka Xoore ke falle
A sababun na in saaraanon filli ya
Baanen da in yinmen si na in ku toxo do janmu
A da in mara maralenme wure
Na hooraaxu do seraaxu toŋo in ŋa
Na sunpusolle doroke rondi in ŋa
N do a ga yiilene xabiilan noxo
Aken yaani in faaba , faabandan sire

Baanen xa da xasu kabi tooran wari
Kiyen do wuro , suxuban do lelle
A da i yonkin wara jellenjellene bireye do kalle naxa
Kiye muuma , waxati muuma , wucce muuma
Ma Alla Tunka Xoore ke ga inke do aken su kisini
I ti ke yan da taare baga
A na in birandi ti konbon xatti senne ke
A na suugu in da xo jaare yaxare
A na in tanga jin do yinbe
Ma in ga in teyen do in noogen bakka me
Aken yaani Saaxe xo saxiiro

Ke yan sigi inke ga da Saara doro ma in doronme
Ke yan sigi inke ga da Saara xanu diinanta duna foofo

Saarana xanuye jere inke da
N nan xara xo Makka Alimmaami
N nan tuwi xo Tuurisiina Tuwaana
N sallitebe su
N siginte , n jiminte , n taaxunte
Nke ga duwanŋa in saaraanon da

Saarana xanuye jere inke da
N na Ganda Faadiga ganbaren wutu
N na daga taaxu Xaayixoore saxan naxaane
N na kira in saaraanon jakkini ma in xoren gan saale
N wuyi saaraanon tiigana ma in kittindoronmun ga kuti
N na suuxeyen ro renmen su sondonme

Saaraana xanuye jere inke da
N na ñiiñanxotte ke ña kayitidere
N na kayin sollen ña xaliibe
N na xaransuuge safa in saaraanon da
Xaransuuge , a ga kuurene abada
A ga sanqini xo fanke duna kanpo ku naxati naxa
Duwa renmen ga a ñaana safaye
Barikintan renmen ga a ñaana fanqe baaxa
A ga du jakkini ti ayi meenin jo

Saaraana xanuye jere inke da
N na in yinmen taaxu tuuren ga gunne
Tuuren do i sigan do i fanka
Nke na karaanen fana ayi
N ga nta a walla ma in gan da a fanqa
Dullunton na a tiiyen yiga
Senberaloxon na a faten xufu du ya

Saaraana xanuye jere inke da
N na daga taaxu geeji raqe
N do in xaranme ñegunte
N na a kira a jin minni
N na wuyi a jin minni
Ma a gan kaawa xa kosi
Nke na xaxasoyen bogu sondonmen su
Nke na a tuwindi haadama renmen su
Nan ti : O su ni Alla Taganta fo ñiiñe ke kanma Hari o ga nta baana

ALLA GAN NA NEEMA KINNI IN SAARAANON DO SAARA FUREN SU...


ANMIINA