Le POEME en Soninke [ SOONINKEN NI ! ].

[kagoro saake]

Marirenme, nawaari an do baraaje hari na o toxo me da.O na me safa message privé Kuudo na ku fiini meeni koyi me ya.
Ngana kitaabe ke kita , an wa in nafaana siri. Maama na wuron xeerin gabo.

[kagoro saake]

DAARU GAN KATTA ÑAANA LENKI
Ren yaxarin xaran balin sofo:


Daaru gan katta ñaana lenki !
Koni daaru gan katta ñaana lenki !
Walla in gan katta ñaana lemine xadi !
Ganca sere nta in toqo katta xaran konpo
Xaran konpe nafa duuro
Xaran konpe xeeri duuro
Xaran konpe tine duuro
Xaran konpe jomu duuro
An da xara an na tuwi
An da tuwi an na soron tuwindi
An da soron tuwindi
An do baraaje duuro


Gajaaga yaxarun su gana meeñi lenki
Ku beeni ga xara
I na faamuye kita
I na ña kaananko xaranbalinin da


O ku deben soron yoome lenki
Baawo yaxare nta i maxa a ga xara
Yaxare nta i maxa a telle tewe i meenin noxo
Nan butu an saaraanon a dagante ganni
I na butu in ma do in faaba


Baawo inke saaraanon da sinma
Yaxare be gana xara a sankunu ya
He! ke do sankuyen nan laata koyi
Xa yaxaru
Xa kun yaxaru
Nna do xa ya
Xa kun sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Kinbakkan sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Kinxenna sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Saayelin sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Banbuxun sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Ke be gada inke saaraanon kita
An maxa saaraana su kita keeta.

Safandaana : Kaawu Kamara

[MARIRENME]

XOODA KATTE

Leminan sange
Yugu xooran sange
Yugu sin sange
Jaman sange
A ga duna ban wo ba
Gelli fatanbinnun jamaanu ma fatanxullun jamaanu
Gelli debindaara ma debixooro

Sange daxamunte,sange doronte,haqilantan sange
A ga da sabariye do duuruxotontaaxu ya tirindi
Sange do sowoye kanma
A da haqile sire do mareye ya muuru
Kuudo sangaanon na sanga sowoye noxo
Kuudo faayindaanon na faayindi fo kita
Kuudo kiitaanon na kiiti killen kanma
Kuudo sikkaanon na sgi i sigiraxo

Waxati baane do tanjikke saqa
Sange do sowoye,jamu do xeeri kanma
Fuuren ga fogu wo fogu
An na in faaba xanta in da , a wa roono a noxo
Yanpa in maxa ma tugo jaara
Xa a da butte mura

On sanga , on soyi
Sabariye do mareyekanma
Lenki lemine , xunbane xirise

Alaaji Gileenu NJAAY

[Cheikhna Mouhamed WAGUE]

Xa nawari xada waalen wutu. Yelli Allah banna ngana xa tuga a baraaji.

[kagoro saake]

[QUOTE=kagoro saake;34193] DAARU GAN KATTA ÑAANA LENKI
Ren yaxarin xaran balin sofo:


Daaru gan katta ñaana lenki !
Koni daaru gan katta ñaana lenki !
Walla in gan katta ñaana lemine xadi !
Ganca sere nta in toqo katta xaran konpo
Xaran konpe nafa duuro
Xaran konpe xeeri duuro
Xaran konpe tine duuro
Xaran konpe jomu duuro
An da xara an na tuwi
An da tuwi an na soron tuwindi
An da soron tuwindi
An do baraaje duuro


Gajaaga yaxarun su gana meeñi lenki
Ku beeni ga xara
I na faamuye kita
I na ña kaananko xaranbalinin da


O ku deben soron yoome lenki
Baawo yaxare nta i maxa a ga xara
yaxare nta i maxa a ga telle tewe i meenin noxo
Nan butu an saaraanon a dagante ganni
I na butu in ma do in faaba


Baawo inke saaraanon da sinma
Yaxare be gana xara a sankunu ya
He! ke do sankuyen nan laata koyi
Xa yaxaru
Xa kun yaxaru
Nna do xa ya
Xa kun sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Kinbakkan sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Kinxenna sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Saayelin sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Banbuxun sooninke yaxaru
Nna do xa ya
Ke be gada inke saaraanon kita
An maxa saaraana su kita keeta.

Safandaana : Kaawu Kamara

[MARIRENME]

ALLA TUNKA XOORE

Anken ya ni Tunka Xoore ke
Kanmun do ňiiňen tagandaana
Jin do fanken kaman na Anken ya
Anken ya ni KARIIMU
Baanaaxun da Anken ya nafa
Anken be ga da haadama do jinna taga
Anken ya ni fonmuumen su Tagandaana
An da misilimaaxu taga
An da kaafiraaxu taga
An da Xuraane ňa kitaabe
Kitaabe dere , kitaabe senne , kitaabe baane
Kitaabe tinmante , kitaabun kitaabe

Anken ya ni Tunka Xoore ke
An da Alijanna taga na Jahannaba taga
Anken ya ni Taganta foonin su Taganda
Yaaxe ga nta saqa An ŋa
Ta do kitte gan ta joofene An ŋa
An nta tiigono sakkati nan xenqe
An yan kuyindini kuye be xenpa ga nta ayi
An yan kumandini fette ga nta bakka ayi
Nke kome da an ňaaga xeeri duumante
An xeerin yanqandi o kanma
Ma o sondonmun wa xanini katta me
Ma o wa kisini sunpukutiye do haasidaaxu
Nan kisi seyitaane jaarabiyen ŋa
Ke jaarabi be ga fuumunu yille kareye su

Anke ya ni Tunka Xoore ke
O ku tuwaaxu , tuwaaxu sire
A ga An tallan tuwindini o ya
A ga o bakka sanko
A ga o kandaana katta diina senne ke
A ga o kandana katta sallun do suumu
Tuwaaxu , a ga o ňaamarini fi siri ňanŋe
Tuwaaxu , a ga o kabana fi buren moxoma su
Anken be ga ni Tagantafon su TagandaanaA
Faabe nta An ŋa , saaxe nta An ŋa , renme nta An ŋa
Anken yan katta yanpana o maxa
Natuguti Anken ya ni Batifon fo Xoore
Kappallenma nta An ŋa , xawara nta An ŋa
O da Tunkaaxun saaga An ŋa
Kiyen do wuro , suxuban do lelle
Anken be ga ni Tunka Xoore ke

Alaaji Gileenu NJAAY

[sumaarenkunda]

Nke fonbinne
Nke karamaaňo
Nke sinňaqore
Nketti nxanne nsafana na xara
Nke xaran bali
Nke sangallin solli kutta
Nke doori xotaana
Nke ya gaňi ngetti xaraŋen ni ya na du tanpindi
Nxa wondi xenxon ŋa keeta
Nke yi gangon ŋalla maarenmen su
Xa na li o faaba, n'o deema kuudo o na bogu mexen ŋa
Ken kuŋa,gidimaxa kafo, gajaaga kafo, hayiire kafo
Wagaadu kafo, sooni kafo, xa d'o deema
Baaw'o xaranŋe li, baw'o safande li
An xannen safa nmaarenme
An xannen safa sooninke renme
An xannen safa wagaadu renme
An ke danbi sire na maxa sanku
Seliŋen sefe,seliŋ fana nsefe
Fintoonen sefe, daaman sefe
Yillen ga na kere lemunun ndo jaagu na xobe
Sooninke renme, sefe su saage sefene ti abadan kitaabun ňa noxo
I ga ňaana wagadu jiidanda yi,
I ga roono xura yi, a ga sanxini duna kanpo naxati yi
Ken kuna in maaren sooninke, an na nxanne safa
Selli an ga mulla komaaxu kacce na kuti bakka nxanne
FANQE DO AN XANNE
Nmaaren yugo, nmaaren yaxare
Xa maxa mungu do xanne keebe xa ga da sugu
Xanne ke wurugiyen ŋajibinten na xa ya kanma
Tuguti ku renmu be xa renmun gani
I ni xanne ke tuwaaxu kitta xa ya maxa
Ken kuna, na wuttu gelli xa ka. ma masala noqunu
I na tu ya ti xa kun ni sooninkon ya,
Sooninke ga da xa saara,xa ku xa ga sooninke sarana
Kun xa ga sooninke saraana, ma duna gan giri
xa ma renma denba jomon sumaare laani moodi mali

[sumaarenkunda]

Manne xa kawafi denba. nma leseme ba
Gajan ga taaxu muusun fette nkanma, alla do kalle
Sugun digge ga taaxu turun fette kanma,alla do kalle
Lesemeye ga fe,ko xa ni nyaxalinte walla yinbi fuuteye.laxanji ga suwon su xawondini
Jaaxajaaxa xenpa nwa nyaxaliye nxa yi
Gelli laxabure ga ro tonto yingumaaxu, nyaxaliye xenpe sa, na tuguti an taxa korini tiyi kanbunte
Hari gaja gama tuuri, an ta nyaana muusune nwalimaami

[Cheikhna Mouhamed WAGUE]

SONINKARA COM

Sooninkara renmun do a xanani , xa ri
O nan kafi na sooninkaaxu yitten xumaari
Na sooninkaaxu wurigi duna kanpo ku naxati
I be ga saqa , giri an nan sigi
Naamen do xillen do danben da o xiri
Killen faayi , toqotoqo falle maama yinmun kanba
An ga xaaru, an ga ma sere wari,an na an yinme wari
Renme , wagan renmen barakinte
An ga loowolo , daga katta gangunda xo

Ceeron ga na saadagaabi
O ga na duruxoto ALLA na o deema

Muňiye su falle na muuňiye

Alaaji Gileenu Njaay

Elhadji Merci, pour ce trés beau poéme dédié à soninkara.com. J'avoue que des talents de la langue soninkée qui s'expriment ici. Je vous dis kaane, en avant.

[MARIRENME]

N KUYI FAATUMA
Faatuma inke kuyi an ŋa wuro
Faatuma inke kuyi an ŋa kiye
Nke wa tu nan ti
Foofo feti , kuyi faranfare falle
Nke ga ma kori
Faatuma an na ňa in da soobe
Faatuma an na ňa in da taagumanse
Taagumanse be ga nta buruxene abada
N sondonmen noxon taagumanse
Faatuma an na ňa in da arjaxe
Faatuma an na ňa in da suuge
Nke na rege xo jinnanwuruŋuro
An na ňa in kinbakka
Faatuma an na ňa in tirindun jaabindu
Kutande do sooxiye ga nta do an ŋa
Sunpu kutiye do neqetuntaaxu ga nta do an ŋa
Misoye do munafaxaaxu ga nta do an ŋa

Faatuma an na ňa in da ngenbu
Nke na fanqe kiyen do wuro
Faatuma an na ňa in da waale , abadan waale
Fanqe nta ňaana waale ga nta ayi
Waale xa nta kiteene fanqe falle
Faatuma an xanuyen na ňa in da muso
N na wuyi an suugunu
N na kira an suugunu ma in xannen gan saale

Faatuma in na in xaliiben do in kayiti deren wutu
N na an ňa taaruxu
Faatuma in na joppa ti an toxo
Faatuma in na lagari ti an janmu
Ma in yaaxanjiinin ga sigi in yaaxo
Faatuma yugon do yaxaren su na sowo
Faatuma leminen do xirisen su ňaxali
Nke na an jakki , na an danbi duna yexi yaxaren su kanma
Faatuma ke su do an xanuyen batte
An dunadun xanuye , an laaharan xanuye
Faatuma an xanuye ke be xenpa ga nta ayi
Faatuma an xanuye ke be ga da in ňa meenin da missale
Yelli in ga nta wundi ke kuyi noxo